(oude forum) Geschiedkundige feitjes en vragen

Dierentuinen bestaan al langer dan vandaag, en sommige dierentuinen zijn ook reeds verdwenen. Over hen kan u hier meer lezen.
Gebruikersavatar
Laafsekikker
Fictieve account
Fictieve account
Berichten: 3812
Lid geworden op: 11 nov 2010, 22:22
Favoriete dierentuin: Elke dierentuin
Locatie: Het forum
Contacteer:

(oude forum) Geschiedkundige feitjes en vragen

Bericht door Laafsekikker »

Nota Laafsekikker
Deze post is afkomstig van het oude forum, waar deze door Gerald geplaatst werd op 26 Feb 2009

Gerald schreef:Oude lectuur toont ons soms erg leuke feitjes uit lang vervlogen tijden. Soms grappig om te lezen, soms met enige verbazing, maar wel erg leuk denk ik. Hierbij een topic om dit soort weetjes publiek te maken.

Uit "Zoologisch-Botansche Tuin", januari 1864

Wat kostten dieren zoal in die tijd? Hier een klein lijstje in de destijds gebruikte spelling:

Puma, f 189,-
Palmmarder (?), f 12,-
Inchneumon, f 12,-
Indische civet, f 24,-
Bruine beer, f 60,-
Zwarte beer, f 60,-
Sambar-hert, f 144,-
Japansch hert, f 144,-
Persisch hert, f 180,-
Eland antilope, f 840,-
Bennett's kanguroo, f 72,-
Turkois papegaai, f 30,-
Egyptische tortelduif, f 6,-
Bronsvleugel duif, f 24,-
Japansche faizant, f 90,-
Amerikaansche struisvogel, f 120,-
Maghellaan-gans, f 72,-
Kasarka-eend, f 60,-
Mandarijn-eend, f 48,-
Zomer-eend, f 24,-
Bahama-eend, f 36,-
Geelsnavelige-eend, f 60,-

Let wel, dit zijn behoorlijke bedragen als je bedenkt dat een gewone arbeider amper een paar gulden per week verdiende!


"Te Breslau en Hamburg worden thans [1864] nieuwe zoölogische tuinen opgerigt, ook in Luik en Mons"


"Gemiddelde levensduur van den mensch.

De gemiddelde levensduur wordt op 33 jaar en 6 maanden gesteld. Een vierde der kinderen sterft vóór het 7de jaar en de helft vóór het 17de. Op 100 individuën bereiken 6 den leeftijd van 60 jaren of meerder; 1 op de 500 komt tot 80 jaren en 1 op de 1000 bereikt de 100. Van het milliard menschen sterven er jaarlijks 330 millioen, 91.000 op één dag, 3730 in het uur, 60 in de minuut en dus 1 iedere seconde. De sterfte van 330 millioenen wordt opgewogen door 412 millioenen geboorten. Men heeft opgemerkt dat de meesten sterven in den nacht. Wanneer men op 120 menschen 1 huwelijk rekent, dan hebben er jaarlijks 83.300.000 plaats."

Aldus in 1864. Merk op dat het sterftecijfer onder de kinderen enorm hoog is. Dan snap je ook waarom men vroeger zoveel kinderen kreeg; anders houd je niets over!

Volgende keer een stukje geschiedenis van de Dierentuin van Den Haag...
Gerald schreef:De aanloop tot de oprichting van een dierentuin te Den Haag.

Het geschiedde in het jaar 1856 dat deheer doctor L.H. Verweij bij W.D.A.M. baron van Brienen van de Groote Lindt zijn plannen ontvouwde aangaande de stichting van een zoölogisch-botanische tuin in het Willemspark te ’s Gravenhage. Dhr Verweij kwam op zijn denkbeelden tijdens lange gesprekken welke hij voerde met een patient en tevens goede vriend van hem die niet lang daarna overleed. Ze besloten samen de baron te vragen omdat deze man over zeker vermogen beschikte en daarbij geen “bepaalde bezigheden” scheen te hebben. Maar ofschoon de baron de plannen zeker niet afkeurde bleek hij toch niet beschikbaar.

Later, in 1859, was Verweij bij familie op bezoek toen hij daar ene W.E uit Baarn ontmoette en het gesprek op dieren kwam, waarvan dhr W.E. liefhebber was. Omdat hij plannen had om zich in ’s Gravenhage te vestigen greep Verweij de gelegenheid aan om zijn oude plan te berde te brengen en W.E. wilde wel helpen. Maar helaas zag W.E. daar later weer vanaf toen bleek dat hij toch niet naar het Haagse kwam.

Maar ondanks zijn drukke bezigheden van geneekundige aard liet het plan hem niet los en tijdens een gesprek met majoor Revius stelde hij voor om zijn zoon, L. Revius (in 1861 tot secretaris van het Genootschap gekozen), daarin te laten meedoen. Daar dit voorstel gunstig werd onthaald begon het oude plan weer nieuw leven te krijgen. Mede dankzij de majoor lukte het hem om een commissie bijeen te krijgen welke zich met de oprichting bezig zou moeten gaan houden.

De Commissie van Oprichting aangesteld per 14 augustus 1861:

W.D.A.M. Baron van Brienen van de Groote Lindt, voorzitter,
Dr. L.H. Verweij, ondervoorzitter,
L.F. Revius, secretaris,
P. van Rees, penningmeester,
D. van Aalst,
Jhr. J.P. Cornets de Groot van Kraaijenburg,
M.L. Hermans,
H.A. Klatte,
G. de Serière,
T.J. Willer,
J.L.B. Engelhard,
G.S. de Veer,
C.L. Keurenaar,
Mr. A.G.C. Alsche,
Mr. J.C. Faber van Riemsdijk,
Q. Wennekers,
J.W. van der Schoorn (op 9 oktober 1861 toegevoegd).

De commissie had de wens om iemand van goede komaf, met zekere welstand en goede invloed, aan het hoofd te stellen. De keuze viel weer op de baron van Brienen van de Groote Lindt. Dhr. Verweij werd op pad gestuurd om de baron te vragen en daarnaast ook dhr J.P. van der Schooren tot toetreding te bewegen. Beiden zegden uiteindelijk toe

In 1860 werd een gedrukt ontwerp in een oplage van 100 exemplaren bij evenzoveel der voornaamste ingezetenen van de stad Den Haag bezorgd. (Ontwerp van eenen Zoölogisch-Botanischen Tuin te ’s Gravenhage, door Dr. L.H. Verweij, eersten ontwerper, en L.F. Revius, mede-ontwerper. Gedrukt bij J.A. de Vieter, 1860). Dit ontwerp vormde uiteindelijk de basis voor hetgeen tot stand werd gebracht.

Niettegenstaande allerlei moeilijkheden zette de commissie en vooral dhr Verweij door. Er werd vergunning gevraagd om een stuk grond aan de Scheveningse Bosjes in pacht te krijgen maar dat liep op niets uit en de zaak dreigde hopeloos te stranden. Er werd gezocht naar gronden net buiten de stad maar die waren veelal te duur of de eisen voor pacht te hoog. Tot slot kwam men bij een stuk grond welke gedeeltelijk van de gemeente was en gedeeltelijk tot een Leerdamse familie toebehoorde. Beide partijen stemden toe en zo verkreeg men 6 bunder grond waarop de Dierentuin werd gestart.

In 1861 behaagde het zelfs Zijner Majesteit de Koning het aangeboden beschermheerschap op zich te nemen en waarop het Genootschap de titel “Koninklijk” mocht voeren.

Nadat de Koninklijke Zoölogisch-Botanisch Genootschap van Acclimatatie de grond van de gemeente had gekocht en van de familie uit Leerdam hun “familie-hofje” voor 29 jaren kon pachten kon men eindelijk daadwerkelijk tot het scheppen ener dierentuin een aanvang maken.
Gerald, Uit de Emmer Courant van 24 augustus 1949 schreef:
De bekende olifant “Sheila” overleden

Gisteravond is de bekende gedresseerde olifant “Sheila” uit het Noorder Dierenpark, na slechts twee dagen ziek te zijn geweest, plotseling gestorven.
Omtrent de aard en oorzaak der ziekte tast men in het onzekere. De directie hoopt dat de te verrichten sectie wat naders zal uitwijzen.
“Sheila” maakte de hoogstand, speelde mondharmonica en blies op een trompet, die ze zelf hanteerde. Het is voor haar kooigenote “Katinka”, waarmede ze tien jaar lang optrad, een groot gemis.
Gerald schreef:Weer eens een berichtje vanuit de voormalige dierentuin van Den Haag.

Aan het einde wordt gesproken van een (inventaris)lijst. Voor de liefhebbers stuur ik die lijst (Word-document) toe, stuur mij een pm als je belangstelling hebt, met daarin uiteraard een email-adres.

Uit: Nederlandsch Tijdschrift voor de Dierkunde, Jaargang 2, Aflevering 4-6, Amsterdam 1864 (facsimile, Charleston 2010)
Koninlijk Zoölogsich-Botanisch Genootschap van Akklimatatie te ’s-Gravenhage

De deelneming in deze jongste onzer Nederlandsche Diergaarden is in den loop dezes jaars aanzienlijk toegenomen, en hoezeer het nog altijd aan het benoodigde kapitaal blijft ontbreken om de nog beschikbare velden, tot het Genootschap behoorende, aan den tuin te trekken, te beplanten en te bebouwen, en hoezeer ook de beschikbare middelen niet toelaten om het ontgonnen gedeelte van het terrein des Genootschaps zoodanig met dieren te bevolken als wenschelijk mag worden geacht, nemen de inkomsten des Genootschaps toch meer en meer toe, zoowel door toetreding van nieuwe leden als door vermeerderde entrees van vreemdelingen.

Blijkens het in April j.l. uitgebragt Verslag van den toestand van het Genootschap, was toen het aantal leden-aandeelhouders, dat in Junij 1863, toen de diergaarde werd geopend, nog slechts 600 bedroeg, tot 760 geklommen, terwijl het op den 1sten Oktober j.l. nog met 133 was vermeerderd en alzoo 893 beliep. Evenzoo klom het aantal Buitengewone leden, dat in April j.l. reeds het cijfer van 268 bereikt had, tot 299 en dat der Buitenleden van 3 tot 10, zoodat het totaal der aandeelhouders en leden den eersten Oktober dezes jaars een cijfer van ruim 1200 had bereikt.

De diergaarde, hoezeer nog als in haar begin te beschouwen, werd toch, de geringe beschikbare middelen in aanmerking genomen, niet onaanmerkelijk verrijkt. In April dezes jaars bevatte zij nog slechts 12 soorten van zoogdieren, vertegenwoordigd in 20 exemplaren, en 66 soorten van vogels, in 196 exemplaren, in het geheel alzoo 216 exemplaren. op 1 September was het aantal soorten van zoogdieren tot 27 geklommen en dat der exemplaren tot 55, terwijl er 193 vogels waren, behoorende tot 131 soorten, en 37 reptilen, behoorende tot 9 soorten. Het aantal soorten van dieren was dus van 78 tot 167 en dat der exemplaren van 216 tot 585 geklommen en de Diergaarde alzoo meer dan verdubbeld, zoowel wat soorten als exemplaren betreft.

Volgende lijst geeft een overzigt van den stand der Diergaarde op den eersten September dezes jaars.
Gerald schreef:Uit: Katholieke Illustratie, 14 april 1926

Dit is 2 jaar na de verhuizing van 's-Heerenberg naar Arnhem.

Afbeelding

Afbeelding

Afbeelding

Afbeelding

Afbeelding

Afbeelding

Afbeelding

Afbeelding

Afbeelding
Gerald schreef:Een prachtige, zeldzame, foto van Betsy (IV) van Den Haag. Zij arriveerde op 27 april 1925 in Den Haag en toen is deze foto gemaakt. Het onderschrift luidt:

"De Haagsche dierentuin heeft langen tijd een olifant moeten missen, en wat is nu een dierentuin zonder zulk een lang-slurf! Thans heeft Betsy haar intrede gedaan. 't Is nog een olifantje doch dit wordt naar men hopen mag, met den dag beter. Vooral de kinderen zullen schik in dit kleintje hebben."

Betsy leefde tot april/mei 1937 in Den Haag en toen verhuisde zij naar Engeland. Wat er verder van haar geworden is is niet bekend.

Afbeelding

De man rechts op de foto is mogelijk directeur P.J. den Hertog die na een jarenlange leegte in de dierenverblijven de dierentuin weer ging vullen met dieren. Nog in 1922 werden wegens bezuinigingen de laatste grote dieren - vijf zebu's, zes herten, een lama, een kraagbeer en een wild zwijn - aan Burgers' Dierenpark in 's-Heerenberg verkocht. Betsy paste in de nieuwe strategie om de dieren weer terug naar Den Haag te halen. Een paar jaren later kwamen een paar leeuwinnen en enkele beren. In 1929 arriveerden zebra's, een hyena, Bengaalse tijgers en een krokodil. Kamelen, lama's en een complete zeehondenshow volgden. De opvolger van den Hertog was W.K.L.A. Graaf van Bylandt die echter niet kon voorkomen dat de oorlogshandelingen in 1942 een definitief einde voor de dierentuin betekende. Maar hij zorgde wel voor een geweldige opleving in de jaren dertig.

Na Betsy kwamen nog enkele andere olifanten: Sambo in 1934, Dora in 1937 en Betsy (V) met Neeltje eveneens in 1937. Deze Betsy zou later naar Artis verhuizen waar zij tot 1965 leefde.

Gebruikersavatar
Laafsekikker
Fictieve account
Fictieve account
Berichten: 3812
Lid geworden op: 11 nov 2010, 22:22
Favoriete dierentuin: Elke dierentuin
Locatie: Het forum
Contacteer:

Re: (oude forum) Geschiedkundige feitjes

Bericht door Laafsekikker »

Gerald schreef:Onderstaande foto kwam ik tegen in het krantenarchief van de Koninklijke Bibliotheek:

Afbeelding

Het dierenpark van Burgers in Tilburg in aanbouw! (Nieuw Tilburgsche Courant, 2 april 1932)
Gerald schreef:Luchtfoto van de Dierentuin in Den Haag uit 1928

Afbeelding
Midden voor is de hoofdingang met direct daarachter de papegaaienlaan die rechtstreeks naar het Hoofdgebouw leidde. Direct voorbij de bomenrij van de papegaaienlaan zie je links en rechts twee grote vijvers waarin diverse watervogels vertoefden. De vijver rechts was met een net overspannen. Helemaal bovenin de hoek werd later de Bokkenrots gebouwd en rechts van de kassen kwam later een apenhuis en de uilenruine.

We zien hier de dierentuin in de periode waarin het nog maar weinig dieren meer had (in 1922 werden de laatste grote dieren aan Burgers verkocht) maar staat de tuin aan de vooravond van grote veranderingen onder leiding van een enthousiaste directeur in de persoon van de graaf van Bylandt en kwam het nog eenmaal tot een bloeiperiode totdat de oorlog in 1942 de dierentuin definitief de nek omdraaide.

Enkele details:

Afbeelding
Het Vogelhuis met op de voorgrond het Olifantenhuis. Op de achtergrond zien we tennisbanen waar later enkele zeehonden werden ondergebracht (uiteraard nadat de tennisbanen door een groot bad waren vervangen). Links van het Vogelhuis was een speeltuin. De olifanten hadden aan de linkerkant van hun stallen een halfrond buitenverblijfje. Meestal liepen ze door het park met bezoekers op hun ruggen.

Afbeelding
Het hoofdgebouw. Links waren de restaurants en de foyer (onder de kleine koepel). Rechts is duidelijk de grote theaterzaal te herkennen met de hoofdingang aan de voorzijde geflankeerd door twee torentjes. Net als het Olifantenhuis was dit geheel in de zogenaamde Moorse stijl gebouwd. Het gebied direct voor de zalen van het restaurant (links op de foto) was een groot terras met een muziektent (verscholen onder de bomen). Zie ook de eerste foto. De koepel van de foyer met de daaraan dwars geplaatste zalen behoorde tot het oorspronkelijke gebouw uit ca 1867

Afbeelding
Het roofdierengebouw. Later werd geheel links een grotere kooi aangebracht voor de leeuwen. Op de achtergrond de Victoria Regia-kas

Afbeelding
De Grote Serre met op de achtergrond enkele dienstgebouwen.
Gerald schreef:Helaas komt er vanuit het verleden niet veel informatie omtrent de diverse soorten. Echter een beetje is er natuurlijk wel bekend.

Uit het “Verslag van het Kon. Zoölogisch-Botanisch Genootschap te ’s-Gravenhage, uitgebracht in de Tiende Algemeene Jaarlijksche Vergadering van Aandeelhouders, gehouden te ’s-Gravenhage, den 29 April 1873”

Ontvangen geschenken in het jaar 1872

3 Java-Apen (Macacus cynomolgus)
2 Angora mormatjes ( Cavia cobaya var. angorensis)
1 Diana-Aap (Cercopithecus Diana)
1 Boschkat (Paradoxurus Musanga)
1 Gazel (Antilope Dorcas)
1 Kraagparkiet (Palaeornis torquata)
1 Geitenmelker (Caprimulgus europaeus)
1 Vosgans (Chenalopez aegyptiacus)
5 La-Fleche hoenders (Gallus domesticus var. La Flêche)
3 Graauwe papegaaijen (Psittacus erythacus)
2 Afrikaanse tortels (Tympanistra bicolor)
1 Gestreepte Ichneumon (Herpestes fasciatus)
1 Kaapsche tortel (Oena afra)
9 Witte konijnen (Lepus cuniculus var. alba)
3 Woudaapjes (Ardea minuta)
4 Vlaamsche gaaijen (Garrulus glandarius)
1 Kievit (Vanellus cristatus)
4 Zijde hoenders ( Gallus domesticus var. setacea)
1 Kleine ooruil (Brachyotis palustris)
1 Witte Cochinchina haan (Gallus domesticus var. cochinchinensis)
1 Zwarte witkuif haan Gallus domesticus var. polonica)
2 Sperwers (Nisus communis)
1 Graauw fasantje (Estrelda cinerea)
2 Tijgerkatten (Felis Tigrina)
1 Boaslang (Boa Constrictor)
1 Zwarte Casuaris (Casuarius galeatus)
2 Nicobarische duiven (Caloenas nicobarica)
1 Kroonduif (Goura coronata)
2 Witte kakatoe’s (Cacatua cristata)
1 Roode Loerie (Eclectus grandis)
3 Bruine Beeren (Ursus arctos)
1 Pareltortel (Turtur tigrinus)
2 Goud fasanten (Thaumalea picta)
1 Terre-Neuve hond (Canis familiaris var. Terrae Novae)
1 Lachtortel (Turtur risorius)
7 broedeieren van de Zilver fasant (Ova Gallophasis Nycthemeri)
25 Witte muizen (Mus musculus var. alba)
3 Graauwe Lijsters (Turdus musicus)
3 Strijdhoenen (Gallus domesticus var. anglicana)
2 Kerkuilen (Strix flammea)
1 Haas (Lepus timidus)
2 Reigers (Ardea cinerea)
2 Zilver Pellen (Gallus domesticus var.)
1 Duinekster (Lanius exubitor)
3 Wintertalingen (Querquedula crecca)
1 Fret (Mustela Furo)
11 Zwartbonteeksterduiven (Columba domesticus var. picata)
1 Gespikkelde Uilebaardhen (Gallus domesticus var. barbata)
2 Graauwe Kuikendieven (Circus cinereus)
1 Das (Meles Taxus)
1 Sawaslang (Python bivittatus)
1 Groote Ooruil (Bubo maximus)
11 broedeieren van de Zwarte Spaansche hoender (Ova Galli domesticus var. hispanici)
1 Witte Geit (Capra hircus)



Uit het Herinneringsalbum (ca 1935)

Vijver met watervogels
Vogelhuis waar ook reptielen en aquaria zijn ondergebracht
Olifant
Roofdierengalerij met o.a. leeuwen, luipaard (jaguar), Bengaalse tijger
Kangoeroes
Apenhuis
Bokkenberg
Vossen
Hoenders
Wolven
Roofvogels
Steltlopers
Berenkuil met bruine beren
Herten
Chapham zebra’s
Bijnenhuis
Antilopen
Helm casuaris
Pelikanen
Meeuwen
Ooievaars
Kraanvogels
Flamingo’s
Cameleon
Kinderboerderij met schapen, geiten, konijnen, koeien, etc.
Leguanen
Juffer kraanvogels
Lepelaars
Wilde zwijnen
Zilver gibbon
Egels
Bavianen
Gnoe of Wildebeest


Van de ansichtkaarten

Olifanten
Yaks
Vogelhuis
Bruine beren
Chimpansee
Dromedarissen
Zebra’s
Herten
Uilenruine
Thargeiten
Bijenhuis
Ooievaars
Roofvogels
Leeuwen
Antilopen
Giraf
Tijgers
Luipaard
Wolven
Gerald schreef:Een anekdote die zijdelings met de Dierentuin van Den Haag te maken heeft. Ik kwam het tegen tijdens mijn speurtocht door de oude kranten. Het is wel het enige artikel welke ik tot op heden tegenkwam waarin de dood van een olifant in de dierentuin werd gemeld, ook al was dit dan niet een olifant van de dierentuin zelf.

Uit de Nieuwe Tilburgsche Courant, 25-08-1937

Een olifant in stervensnood Het levenseinde van „Jenny" Gesol met een 108-jarigen kolos, die „op" was.

- De Sarrasani's konden er niet van scheiden.



Gistermiddag is op het stationsemplacement te Scheveningen een olifant van het circus Sarrasani door zijn knieën gezakt en niet meer opgestaan, vermoedelijk wegens óuderdomszwakte. Omtrent dit niet dagelijks voorkomende incident kan nog het volgende worden gemeld:

Het circus Sarrasani, dat te Scheveningen een reeks voorstellingen had gegeven, wilde gisteren per trein naar Rotterdam vertrekken, waar hedenavond een nieuwe serie voorstellingen worden begonnen. Dieren en materiaal werden- op de gebruikelijke wijze naar het station gebracht. Voor het transport van het zware materiaal wordt de hulp ingeroepen van de olifanten en ook gisterochtend werd hiervan een dankbaar gebruik gemaakt. „Jenny", een van deze kolossen, had aan het versleepen der zware wagens deelgenomen en zou te circa half twaalf in een der groote wagons worden geladen, toen het beest plotseling ineen zakte en met geen mogelijkheid meer op de been was te krijgen.

De politie liet den grooten kraanwagen van de brandweer komen en na eenige vergeefsche pogingen, waarbij de touwen onder het gewicht van circa 4000 kilo braken, gelukte het toch eindelijk om het dier overeind te trekken. Men liet „Jenny" eenige minuten in de touwen hangen, liet haar — nog hangende — eenige passen maken en omdat het er naar uitzag, dat het beest weer heelemaal was biigekomen, maakte men de touwen los. Doch nauwelijks had „Jenny" eenige passen gedaan, of voor de tweede maal stortte zij neer en nu vond de politie het toch wel eerst raadzaam om een deskundig onderzoek naar de oorzaak van het ineenzakken te doen instellen.

Dit onderzoek, waarbij mevr. Stosch- Sarrasani en de heer van Bylandt, directeur van den Haagschen Dierentuin aanwezig waren, was niet zoo moeilijk vast te stellen. Jenny toch is een beestje van 108 jaar en al kunnen olifanten veel ouder worden, toch leed dit dier kennelijk aan ouderdomszwakte. Ook het personeel van het circus wist dat heel goed, liet „Jenny" niet meer in het circus werken, alleen aan het versleepen van het zware materiaal nam het af en toe deel. En tenslotte, Jenny wist zelf ook' heel goed dat haar einde naderde. Wist heel goed, dat wanneer ze zou gaan liggen, ze nooit meer zou kunnen opstaan, want ook al lijken die zware pooten ijzersterk, de ouderdom zou deze massieve blokken verhinderen om het nog veel zwaardere, plompe lichaam op te tillen. Daarom ook had „Jenny" in twee jaar niet geslapen, had ze zich sinds twee jaar niet op het behagelijke stroodek uitgestrekt.

De heer van Bylandt adviseerde om het dier af te maken. Nooit meer immers zou het dier weer kunnen staan. Zoo niet stervende, dan was het beest toch in ieder geval „schoon op." Maar daar wilde mevr. Stosch-Sarrasani niet van weten. Zij telefoneerde naar haar man, die met een gedeelte van 't circus in Brün in Tsjecho- Slowakije voorstellingen geeft. „Nicht tot machen", sprak deze aan de andere zijde van den draad en daarmede was de vraag: al of niet afmaken, beslist. En dit sentiment was in zekeren zin te begrijpen. Want men weet hoe circusmenschen aan hun beesten zijn gehecht. En vooral in dit geval. Was „Jenny" niet de olifant, die den tragischen circusbrand te Antwerpen had overleefd? Was „Jenny" niet de politieagent van de andere olifanten en had hij niet vele malen een oppasser het leven gered door hem voor de zware pooten van een anderen olifant weg te trekken om dan haar broer of zuster de afstraffing te geven? Lief en leed had Jenny met de familie Sarrasani doorgemaakt en doorleefd en daarom was het te begrijpen, dat men het dier geen gewelddadigen dood wilde laten sterven. Maar wat moest er dan met Jenny gebeuren? Men kon haar toch niet op het stationsemplacement laten liggen?

De heer van Bylandt bood tenslotte aan om het dier in zijn dierentuin te verplegen. Maar nu stond men voor de groote moeilijkheid om Jenny daar naar toe te krijgen. Weer kwam de kraanwagen — het was intusschen 6 uur geworden — en weer werd Jenny in de takels geheschen. In de straat iangs het iets hooger gelegen emplacement sloegen honderden Scheveningers het schouwspel gade. Een groote platte wagen werd naast het emplacement gereden, de hekken, die een afscheiding vormden, werden verwijderd en na heel veel moeite siaagde men er in om den olifant op den wagen te leggen. Twee forsche paarden brachten het rustig liggende dier — blijkbaar, was het reeds versuft — in snel tempo naar den dierentuin. Dat dit transport groote belangstelling trok, behoeft nauwelijks te worden gezegd.

Op een afgelegen plaats in den dierentuin, waar een stroodek was aangebracht, werd Jenny van den wagen gerold. Toen was het negen uur in den avond. Tien uur achtereen was men met het dier bezig geweest, had men er mee omgesold, had men trouwens niet anders kunnen doen, omdat de Sarrasani's niet wilden, dat het dier den kogel werd gegeven of met cyaankali werd vergiftigd, en de politie de bevoegdheid miste, dit eigenmachtig te doen. Want, zoo redeneerde mevr. Sarrasani, Jenny zou wellicht nog kunnen opknappen. Helaas, deze hoop is niet in vervulling mogen gaan. Jenny gaf om tien uur 's avonds den geest, toen de rust in den dierentuin was teruggekeerd. Zij stierf aan ouderdomszwakte. Zoo kwam de 108-jarige Jenny aan haar einde. Jenny, die stervende in de takels hing en stervende door de Haagsche straten reed. Hadden haar meester en meesteres niet beter gedaan om dat te voorkorten?

Gerald
Laafsekikker (CR)
Laafsekikker (CR)
Berichten: 4573
Lid geworden op: 11 nov 2010, 15:07
Favoriete dierentuin: 1

Re: (oude forum) Geschiedkundige feitjes

Bericht door Gerald »

Bedankt voor het herplaatsen hiervan. Als ik weer eens iets leuks vind zal ik dat hier weer neerpennen.

Gebruikersavatar
Gorilla Gust
Laafsekikkers Admin
Laafsekikkers Admin
Berichten: 14914
Lid geworden op: 11 nov 2010, 13:23
Favoriete dierentuin: Bioparc Doué-la-Fontaine
Locatie: België
Contacteer:

Re: (oude forum) Geschiedkundige feitjes

Bericht door Gorilla Gust »

Geen probleem, het zou zonde zijn om dit werk zomaar verloren te laten gaan nietwaar? ;)
Steeds weer onderweg enzo(o)!

Gerald
Laafsekikker (CR)
Laafsekikker (CR)
Berichten: 4573
Lid geworden op: 11 nov 2010, 15:07
Favoriete dierentuin: 1

Re: (oude forum) Geschiedkundige feitjes

Bericht door Gerald »

Ik denk dat dit hier wel past: leuke filmpjes van de Haagse Dierentuin en eentje van Blijdorp

http://www.haagsefilmbank.nl/?s=dierentuin

Interssant zijn de filmpjes:
- Dieren in de Dierentuin (met o.a. olifant Betsy (III))
- Schoolreisje naar Rotterdam met in de eerste 6 minuten Diergaarde Blijdorp met o.a. een olifantenshow
- 2 x Kermis in de Dierentuin. Deze kermis was destijds een begrip en werd altijd zeer druk bezocht. (veel kermis, weinig dieren)

:gerald:

Gebruikersavatar
Gorilla Gust
Laafsekikkers Admin
Laafsekikkers Admin
Berichten: 14914
Lid geworden op: 11 nov 2010, 13:23
Favoriete dierentuin: Bioparc Doué-la-Fontaine
Locatie: België
Contacteer:

Re: (oude forum) Geschiedkundige feitjes

Bericht door Gorilla Gust »

Leuke link, ook dat van de diergaarde van Rotterdam. De herkenbaarheid is daar ondanks de jaren heen nog steeds van kracht. Op zich niet al te vreemd, gezien de monumentenstatus van vele plaatsen. Maar toch leuk om zo terug te zien op een na-oorlogse video. :)
Steeds weer onderweg enzo(o)!

Gebruikersavatar
Laafsekikker
Fictieve account
Fictieve account
Berichten: 3812
Lid geworden op: 11 nov 2010, 22:22
Favoriete dierentuin: Elke dierentuin
Locatie: Het forum
Contacteer:

(oude forum) Stukje onbekende geschiedenis

Bericht door Laafsekikker »

Nota Laafsekikker
Deze post is afkomstig van het oude forum, waar deze door Gerald geplaatst werd op 12 juli 2010


Ik stuitte vanochtend onverwachts op onderstaand krantenartikeltje uit Cass City Chronicle, 19 oktober 1945 (Cass City, Michigan) en is wellicht leuk om even te vermelden hier vanwege de geschiedenis van de Rotterdamse Diergaarde. Het Engelstalig stukje heeft het over Erie Klant - Hagenbeck als "director" van de Rotterdamse Diergaarde. Was bij mij niet bekend, maar de namen van de directieleden worden sowieso niet of nauwelijks genoemd in de jublieumboeken, alleen de algemene directeuren staan vermeld. In de tijd dat onderstaand verhaal zich afspeelt was Offerhaus de door de Nazi's aangestelde algemeen directeur (1942-1945).

Klant zien we een paar jaar later terug als oprichter van Klant's Dierentuin en Dressuurschool in Valkenburg (1947 - 1971)
Why the Dancing Bear Clawed His Pal, the Keeper

Weird Tale Emanates From Underground; Puts on Act to Fool Nazis.

AMSTERDAM.—The true story of why the famous dancing bear at the Rotterdam zoo suddenly turned on his keeper, threw him to the ground and clawed and bit him has just been told. One of the weirdest tales yet to emanate from the underground.

The director of the Rotterdam zoo was Erie Klant who took the name of Hagenbeck when his mother, after the death of his father, married into the famous circus family. Because he had lived in Germany since childhood the Nazis in 1940 ordered Klant into the German army. Twice he was saved by city officials who said his services were essential. But they warned him that if the Germans asked a third time they would probably have to release him.
Klant had a daring idea. He arranged a special matinee at the zoo. Everything went smoothly until the famous act of the dancing bear. Klant had worked with the bear for years. It was his favorite performing animal.

Something Happened.

But this time something happened. The tame, usually affectionate bear jturned on Klant. It threw him to the ground, clawed him fiercely and bit him on the foot. "It was the most difficult act I ever performed," Klant said. "The bear did not want to bite me. I had to make him. I also had to make him stop at the right moment. That could have been difficult but my bear was well-trained. An actor could not have done better." On his way to the hospital Klant deliberately dug into his wounds with an indelible pencil. The lacerations became infected and for months he remained in the "hospital. Finally the Germans sent him to a military hospital in Amsterdam. He managed to stay there for several months more by another ruse.

Butts Against Wall.

He wrapped his head in a towel and beat it against a wall until he lapsed into unconsciousness. The Germans were unable to figure out the strange high fever and apparent concussion. Finally, he escaped from the hospital. For eight months he hid with his wife Mia in the attic of a house. Because it would have been dangerous if the neighbors had heard a man's voice he spoke only in whispers. When he finally got out, his voice was almost too hoarse to be
understood.

Now he Is going back into animal training—but as Erie Klant, rather than Erie Hagenbeck.
Bron: Artikel

Gebruikersavatar
Laafsekikker
Fictieve account
Fictieve account
Berichten: 3812
Lid geworden op: 11 nov 2010, 22:22
Favoriete dierentuin: Elke dierentuin
Locatie: Het forum
Contacteer:

Re: (oude forum) Stukje onbekende geschiedenis

Bericht door Laafsekikker »

Nota Laafsekikker
Deze post is afkomstig van het oude forum, waar deze reacties op volgde:

Gie schreef:Dag Gerald,

Ik heb onlangs enkele malen contact gehad met Jef Knols, de voormalige bedrijfsleider van Klant's Dierentuin en Dressuurschool, en heb hem het krantenbericht voorgelegd. Jef Knols kan zich niet herinneren dat Erie Klant hier ooit iets over verteld heeft. Over zijn periode in het verzet heeft Klant zowiezo nooit iets verteld. Of en welke rol hij daar gespeeld heeft blijft dus een vraagteken. Zonder afbreuk te willen doen aan de verdiensten van Klant vroeg Jef Knols zich af of het niet om een ongeluk zou kunnen gaan waarover nadien verteld werd dat het te maken had met het zich niet ten dienste willen stellen van de Duitsers. Op die manier kan een 'dressuurfout' natuurlijk gemakkelijk als een 'heldendaad' omgezet worden. Aan Erie Klant kunnen we het natuurlijk niet meer vragen. Het blijft dus een mysterie.

De vermelding dat Erie Klant directeur van de Rotterdamse Diergaarde zou geweest zijn is uiteraard niet correct. Voor zover geweten was hij in 1940 en nadien in Blijdorp in 1945 en 1946 'Inspecteur Levende Have'. Ik heb getracht om informatie in te winnen bij Blijdorp maar hierover waren niet onmiddellijk gegevens te vinden. Door de oorlog is er ondermeer een belangrijk deel van het archief verloren gegaan.

Gie
Gerald schreef:Hoi Gie, bedankt voor je aanvullende info. Als Klant in 1945-1946 inspecteur levende have is geweest dan zou dat toch terug te vinden moeten zijn in de archieven? De oorlog was toen namelijk al voorbij ;)

Maar zijn functie zou natuurlijk door de journalist ten onrechte als "director" kunnen zijn weergegeven. Inspector - director, als je het uitspreekt is een vergissing zo gemaakt... vooral als je later het gesprek op je typemachientje gaat zitten uitwerken.

Maar goed, het blijft een leuk verhaal.

Gebruikersavatar
Laafsekikker
Fictieve account
Fictieve account
Berichten: 3812
Lid geworden op: 11 nov 2010, 22:22
Favoriete dierentuin: Elke dierentuin
Locatie: Het forum
Contacteer:

Re: (oude forum) Geschiedkundige feitjes

Bericht door Laafsekikker »

De laatste post omtrent Artis huist nu samen met diverse interessante andere posts (afkomstig van het oude forum) in een apart topic. Welke geheel geweid is aan de historie van Artis:
viewtopic.php?f=89&t=4074&p=4218#p4218

vermillio

De KMDA, vroeger...

Bericht door vermillio »

Als iemand foto's, leuke weetjes of verhalen heeft van vroeger, dan mogen die hier gepost worden! We gaan meer en meer naar moderne dierentuinen toe met grote verblijven voor minder soorten, maar we moeten af en toe ook eens kunnen genieten van het verleden.. En dat kan hier!

vermillio

Re: De KMDA, vroeger...

Bericht door vermillio »

Ik heb eens op de beeldbank van de antwerpse zoo gekeken...

Ik vroeg me tijdens het bekijken van de foto's van het apengebouw af waarom men deze heeft afgebroken... Het vroegere gebouw straalde zoveel meer klasse uit... Oké, de verblijven dienden aangepast te worden, maar ik vind het zonde dat de KMDA dit gebouw gesloopt heeft...
Hetzelfde met het roofdierengebouw... Het vroeger gebouw is gesloopt (de restanten zijn nog te zien aan de ingang van de zoo, namelijk de reusachtige stenen leeuwen) en men had reeds een maquette voor een nieuwe gallerij die er veel natuurlijker uit zag...
Maar voor beide plaatsen, zowel het apengebouw als het roofdierengebouw, werden vervangen door een betonnen constructie...

Heb tevens gemerkt dat de zoo vroeger lamantijnen had! Hoop dat deze soort ooit terug komt naar Antwerpen...

zoorro

Re: De KMDA, vroeger...

Bericht door zoorro »

Je moet je inbeelden hoe de mensapen de winter moesten doorkomen in enkel de binnenverblijven.
Dit zou zeker onvoldoende geweest zijn dezer dagen. Vandaar de keuze om een ander soort gebouw te zetten. Een gebouw dat toen het gezet werd al veel kritiek kreeg en als onvoldoende werd beschouwd door sommige experten.

Apenarend
Laafsekikker (EW)
Laafsekikker (EW)
Berichten: 6505
Lid geworden op: 13 nov 2010, 17:20
Favoriete dierentuin: de BBB's
Locatie: Waregem

Re: De KMDA, vroeger...

Bericht door Apenarend »

Dat mensapengebouw was echt niet te doen, kzie er ook architecturaal de schoonheid niet van in (je bedoelt toch het gebouw van voor de huidige constructie?). Lamantijnen kunnen m.i. enkel terugkomen indien de Zoo kiest voor een gewaagde en ingrijpende investering van het vroegere delphinarium.
Extinction is forever!
Saving threatened rainforest forever: http://www.rainforesttrust.org/

vermillio

Re: De KMDA, vroeger...

Bericht door vermillio »

Zouden de zeeleeuwen niet op een andere plek kunnen? Of naar planckendael en daar een nieuw natuurlijk bassin maken en een showbassin waar elke dag shows worden gegeven... Vind dit ook meer bij planckendael passen dan bij de zoo...
Van het aquaforum kunnen ze dan een soort van tropenhal maken... Zou ook volledig passen bij de nachtdierengallerij... De meeste dieren in deze gallerij zijn afkomstig uit Zuid-Amerika... Lamantijnen komen ook uit deze streek... Dit combineren met tropische vogels en insecten en het plaatje is compleet... Je hebt dan een volledige biotoop... De zuid-amerikaanse biotoop, overdag en 's nachts... Als ze dan voor het masterplan gaan voor een Afrikaanse biotoop dan is de Zoo van A'pen een van de meest complete stadsdierentuinen naar mijn oordeel...

Apenarend
Laafsekikker (EW)
Laafsekikker (EW)
Berichten: 6505
Lid geworden op: 13 nov 2010, 17:20
Favoriete dierentuin: de BBB's
Locatie: Waregem

Re: De KMDA, vroeger...

Bericht door Apenarend »

Dat is al jaren mijn gedacht. Maak er een zuidoostaziatisch of zuidamerikaans ondergelopen woud van en steek er naast lamantijnen ook de grotere meervallen, pacu's, etc uit het aquarium in. Eventueel bovenin op een eiland slingerapen. Daarnaast een afgescheiden deel met gavialen. Bovenin wat vogels en tropische begroeiing. Dak open maken voor lichtinval. Tribunes verwijderen voor volières en begroeiing. Onderaan heb je dan idd een perfecte aansluiting op het nocturama dat zo nog wat uitgebreid kan worden.
Extinction is forever!
Saving threatened rainforest forever: http://www.rainforesttrust.org/

Limburg vooruit
Laafsekikker (EW)
Laafsekikker (EW)
Berichten: 7615
Lid geworden op: 11 nov 2010, 17:12
Favoriete dierentuin: Pairi Daiza, Walsrode, Burger's
Locatie: Limburg (België)

Re: De KMDA, vroeger...

Bericht door Limburg vooruit »

Apenarend schreef:Dat is al jaren mijn gedacht. Maak er een zuidoostaziatisch of zuidamerikaans ondergelopen woud van en steek er naast lamantijnen ook de grotere meervallen, pacu's, etc uit het aquarium in. Eventueel bovenin op een eiland slingerapen. Daarnaast een afgescheiden deel met gavialen. Bovenin wat vogels en tropische begroeiing. Dak open maken voor lichtinval. Tribunes verwijderen voor volières en begroeiing. Onderaan heb je dan idd een perfecte aansluiting op het nocturama dat zo nog wat uitgebreid kan worden.
Het idee is mij bekend, heb je al eerder aangehaald dacht ik. Qua aanpassingen voor de lamantijnen denk ik niet dat dit groot is, de filters en dergelijke zijn aanwezig. Maar ik twijfel of het gebouwtechinsch uit te voeren is. Moest dit zijn, vandaag nog aan beginnen.

Zet die zeeleeuwen elders in een nieuw mooi buitenverblijf, naast de zeehonden. Dan bespaar je kosten qua filters want je kan ze aansluiten op het nieuwe systeem van de zeehonden. En qua shows, stop met die zever en werk aan gedragstraining en bezigheidstrainingen. Desnoods ga je over op levend voeren d.m.v. op onbepaalde momenten op wissellende plaatsen vis te lossen. Het enige probleem is dat je dan geen echte controle meer hebt op wie wat en hoeveel eet.
Waarom zijn er zoveel vragen
Waarom is er zoveel pijn
Waarom zijn er zoveel dingen
Die niet te begrijpen zijn

Gebruikersavatar
Gorilla Gust
Laafsekikkers Admin
Laafsekikkers Admin
Berichten: 14914
Lid geworden op: 11 nov 2010, 13:23
Favoriete dierentuin: Bioparc Doué-la-Fontaine
Locatie: België
Contacteer:

Re: De KMDA, vroeger...

Bericht door Gorilla Gust »

Ik ben niet geheel zeker of levend voedsel zomaar mag in een dierentuin hier in ons landje hier? Het is anders wel een goede optie tot verrijking, dat staat vast.

Maar....Dit zijn wel allemaal leuke ideeën, maar het heeft niet meer veel met de "vroegere KMDA" te maken, maar eerder met Veranderingen aan KMDA (toekomstdromen). Toch? ;)
Steeds weer onderweg enzo(o)!

bont boerke

Re: De KMDA, vroeger...

Bericht door bont boerke »

Het voeren van levende dieren is niet toegestaan op openbare plaatsen in Belgie, enkel insecten mogen levend gegeven worden als voedseldieren.

maar je kan het voedsel ook verstoppen in voorwerpen dan is dit ook een verrijking voor de dieren

Gerald
Laafsekikker (CR)
Laafsekikker (CR)
Berichten: 4573
Lid geworden op: 11 nov 2010, 15:07
Favoriete dierentuin: 1

Re: (oude forum) Geschiedkundige feitjes

Bericht door Gerald »

Een mooie foto van Betsy (IV) uit de Haagse Dierentuin. Uit De Prins van 17 april 1926. Betsy was hier 2 jaar oud en net een jaar in Den Haag. Zij zou in 1937 verhuizen naar de inmiddels gesloten Belle Vue Zoological Gardens in Engeland.

Afbeelding

vermillio

Re: De KMDA, vroeger...

Bericht door vermillio »

Is er iemand van de iets oudere forumleden die even een schets wil geven van de Zoölogie (zoals ze het vroeger zeiden) of van Planckendael van vroeger. Een soort van wandeling door de vroegere parken, zodat de jonge snaken van de Laafse Kikkers ook een beetje de charme van de KMDA kunnen opsnuiven. Ik heb in andere topic al een beetje gehoord welke dieren er ooit waar hebben gezeten (vb. van het nijlpaardengebouw). Mij interesseert het wel, en ik denk ook andere leden.

Plaats reactie